Rechtsoordelen bevestigen dat struviet geen afvalstof is
De waterschappen winnen fosfaat terug uit rioolwater in de vorm van struviet. AquaMinerals brengt dit struviet voor de waterschappen op de markt als grondstof voor (kunst)meststoffen. Tot nu toe was dat behoorlijk lastig omdat er geen overheidsuitspraak was dat struviet geen afvalstof is. Het heeft jaren geduurd om die bevestiging te krijgen. Dat die er nu ligt, is een belangrijke mijlpaal, ook voor andere teruggewonnen stoffen. De waterschappen winnen al 18 stoffen terug uit rioolwater en voor veel van die stoffen is een einde-afvalstatus nodig om ze op de markt te kunnen brengen.
Rechtsoordeel
Een stof die wordt teruggewonnen uit rioolwater heeft het stempel ‘afval’ totdat is aangetoond dat voldaan wordt aan de einde-afvalcriteria uit de Kaderrichtlijn afvalstoffen. Dat kan via een zelfbeoordeling, een rechtsoordeel (overheidsopinie) of een einde-afvalregeling. De waterschappen vroegen al in 2015 aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om een einde-afvalregeling voor teruggewonnen stoffen uit rioolwater. Dat was een brug te ver. Er is toen gestart met ‘rechtsoordeel’ voor een concreet voorbeeld. Namelijk de levering van struviet aan kunstmestfabrikant ICL vanuit de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) Amsterdam West van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.
Veiligheidsonderzoek
Bij de beoordeling door Rijkswaterstaat bleek er vervolgonderzoek nodig naar pathogenen en medicijnresten. Er was nog geen normenkader en aanpak om dat te kunnen beoordelen. RIVM heeft dit eerst moeten ontwikkelen in wisselwerking met de sector om een veiligheidsonderzoek uit te kunnen voeren. Dat heeft veel tijd gekost. Het hele traject heeft daardoor bijna zes jaar geduurd. Het veiligheidsonderzoek is uitgevoerd door AquaMinerals en Waternet (zie “Onderzoek einde-afval struviet” onder downloads).
Op basis hiervan zijn rechtsoordelen verstrekt voor de rwzi Amsterdam West en de rwzi’s van waterschappen Vallei en Veluwe en Aa en Maas die ook zijn meegenomen in het veiligheidsonderzoek. Voor andere rwzi’s en andere afnemers zijn er geen rechtsoordelen, maar kunnen we uiteraard wel naar de verleende rechtsoordelen verwijzen. Het Ministerie van IenW maakt momenteel een einde-afvalregeling voor struviet die breder zekerheid gaat geven.
Nog meer stoffen te gaan
Voor de andere stoffen die de waterschappen terugwinnen uit rioolwater zoals cellulose, PHA (bioplastics), Kaumera (polymeer), vivianiet en CO2 is ook einde-afval nodig. Er is nog een hele weg te gaan. Met het huidige tempo en de case-by-case beoordelingen gaan we de doelstellingen van ‘Nederland circulair in 2050’ niet halen. De waterschappen vragen dan ook om meer tempo, AquaMinerals steunt deze oproep.
Zie ook het persbericht van de Unie van Waterschappen.
Voor meer informatie: Aalke Lida de Jong dejong@aquaminerals.com