We hebben een rare verhouding met fosfor: enerzijds hebben we het hard nodig in de landbouw en maken we ons zorgen over de eindigheid van de voorraden. Anderzijds is er op veel plaatsen sprake van teveel fosfor in het milieu, wat bijvoorbeeld tot vervelende (blauw-) algengroei leidt in het oppervlaktewater. Teveel en tekort tegelijkertijd: dat moeten we toch slimmer kunnen doen?
Dat dacht Thilo Behrends van de Universiteit van Utrecht ook. En als aardwetenschapper zag hij ook direct een hoofdrol weggelegd voor ijzer en het ijzer van de drinkwaterbedrijven in het bijzonder vanwege de natuurlijke bindcapaciteit. Maar ook het vivianiet (een ijzer-fosfaat mineraal) waar de waterschappen onderzoek naar doen en mogelijk op termijn zullen produceren, zou een onderdeel van het antwoord kunnen zijn. Hij creëerde een consortium van 8 instituten over Europa met als doel gezamenlijk het gedrag van deze stoffen te onderzoeken. Eind 2018 kreeg hij te horen dat het project bijna 3 M€ uit het Europese H2020 programma krijgt om dit onderzoek mogelijk te maken.
We hebben namelijk nog heel veel vragen. Hoe werken bijvoorbeeld natuurlijke systemen, hoe kunnen we het ijzer het beste inzetten om fosfor vast te leggen, kunnen we het weer uit elkaar halen, kunnen we het inzetten in de landbouw en welke rol spelen bacteriën bij het beschikbaar maken van ijzer en fosfaat als nutriënt voor planten? De knapste koppen zullen zich onder andere met deze vragen de komende 3-4 jaar bezig houden. De instituten zullen in totaal 11 PHD-studenten aanstellen om onderzoek te gaan doen. Dat is in totaal decennia aan onderzoekscapaciteit!
De Universiteit Utrecht speelt een coördinerende rol in het project wat we P-TRAP zijn gaan noemen. AquaMinerals is als partner betrokken en denkt mee over de onderzoeksvragen. Daarnaast zal onderzoek worden gedaan met en naar de stoffen die bij de participanten van AquaMinerals vrijkomen en ons helpen bij het (door-) ontwikkelen van toepassingen. Mogelijk leidt dit ook tot onderzoek bij de zuiveringen van participanten zelf.
Deze week vond tijdens een paar intensieve dagen de kick-off plaats met alle leden van het consortium. De diversiteit aan hoogwaardige kennis gecombineerd met het grote enthousiasme maken dat we uitkijken naar de onderzoeken en vooral de resultaten!