Voor het eerst in decennia werden we in Nederland in 2022 geconfronteerd met een serieuze energie- en grondstoffencrisis, mede veroorzaakt door de inval van Rusland in Oekraïne.
De energieprijzen schoten omhoog, waardoor de industrie haar productie sterk moest terugschalen of zelfs volledig stillegde. We hadden al waarschuwingen ontvangen: geopolitiek draait steeds vaker om schaarser wordende grondstoffen. De kwetsbaarheid van de toeleveringsketens werd pijnlijk zichtbaar bij incidenten zoals het vastlopen van een schip in het Suezkanaal en later door watertekorten in het Panamakanaal. In verschillende sectoren leidde dit inzicht in kwetsbaarheid tot een hernieuwde focus op strategisch grondstoffenmanagement. Na een lange periode van onbezorgdheid over de continuïteit van grondstoffen, ontstond de noodzaak om de kwetsbaarheid en afhankelijkheid te reduceren. Dit is geenszins een eenvoudige opgave, maar maatschappelijk van groot belang: de economie wordt hierdoor robuuster en er is meer aandacht voor besparing en hergebruik.
Het zuiveren van afvalwater is één van de wettelijke taken van de waterschappen. Om deze taak effectief en efficiënt uit te voeren worden op verschillende momenten in het zuiveringsproces chemische hulpstoffen gedoseerd. In de afgelopen jaren zijn er door uiteenlopende redenen tekorten ontstaan aan verschillende van deze hulpstoffen, met een sterk prijsopdrijvend effect als gevolg. Een acuut en waarschijnlijk toenemend probleem is een tekort aan hulpstoffen voor fosfaat- en zwavelverwijdering. De waterschappen, verenigd in de Vereniging van Zuiveringsbeheerders (VvZB), stelden zich de vraag hoe groot het huidige en toekomstige tekort is, wat de oorzaken zijn, en welke maatregelen kunnen worden genomen om dit probleem te verkleinen of zelfs op te lossen.
Deze vraag werd in april 2023 voorgelegd aan AquaMinerals. Om deze vraag te beantwoorden, hebben we enquêtes uitgezet en gesprekken gevoerd met waterschappers, leveranciers en experts uit de sector. Samen met een begeleidingscommissie bestaande uit waterschappers uit diverse regio’s hebben we inzicht gekregen in de uitdagingen op de chemische markt. Naast het opgeleverde rapport hebben we hierover een artikel gepubliceerd in het
vakblad H2O, lees hier meer.
AquaMinerals is in dit traject ondersteund door Jeroen Hulsbeek en Leon Ham van Columbus Innovation Group en Bart Bergmans en Hanae Ben Hallal van Blueprofs. Dank jullie voor jullie kennis en inzet. Tot slot hebben we met enige regelmaat mogen sparren met de begeleidingscommissie bestaande uit Wilbert Oltvoort, Fred Hooijmaijers, Frans Visser en Coert Petri, en Peter Verlaan vanuit zijn rol als opdrachtgever.
Jullie input was van onschatbare waarde en heeft ons scherp gehouden!